بهرهوری به عنوان یکی از مسیرهای اصلی ایجاد رشد اقتصادی به دلیل شرایط خاص کشور و محدودیت در سرمایهگذاری و تزریق منابع جدید در شرایط امروزِ میهن عزیزمان ایران، در اولویت اهمّیت و توجّه قراردارد. ضرورت بهرهگیری از رویکردها و روشهای موثر برای ارتقای بهرهوری در سطح سازمان های مختلف و کمبودهایی که در این زمینه وجود دارد، این شرکت را برآن داشت که در راستای مسئولیت اجتماعی و عمل به وظیفة حرفهای خود در زمینة بهرهوری بهعنوان یکی از شرکتهای تخصصی و باسابقه و دارای گرید از سازمان ملی بهرهوری ایران، به این موضوع ورود نموده و با تلاش مستمر در قالب یک تیم تخصّصی، مفتخر به طرّاحی و معرّفی "مدل ایرانی سنجش بلوغ نظام مدیریت بهرهوری" با نام تجاری iMAPS گردد.
شکل زیر مدل مفهومی سنجش بلوغ نظام مدیریت بهرهوری سازمانی را نشان می دهد.
ارکان مفهومی این مدل شامل چهار پودمان (مقوله)، هجده عنصر (کلان¬مفهوم)، هفتادوشش معیار یا وجوه عناصر (مفهوم) و حدود هشتصد مصداق (نشانه) است که در تعاملی هم¬افزا با یکدیگر، الگویی از نظام مدیریت بهره وری را تشکیل میدهند. در جدول زیر عناصر مفهومی مدل آمده است.
این ارکان مفهومی به گونه¬ای به یکدیگر پیوند خورده اند که اطمینان ایجاد کنند که:
• زیرساختهای ضروری برای ارتقای بهره وری در سازمان ایجاد شده؛
• بر پایه همین زیرساختها چرخه بهره وری در سازمان فعال گردیده؛
• سازوکارهایی برای پایدارسازی این زیرساختها و فرایندها مستقر شده؛
• و اثرات نهایی نظام مدیریت بهره وری در سطح جامعه (مانند تاثیرات اقتصادی، اجتماعی و زیست¬محیطی) از کیفیت مطلوب برخوردار باشد.
ویژگی ها و تمایزات مدل به شرح زیر قابل ذکر است:
• نگاه نظام مند، جامع، تحلیلی و تخصصی به بهره وری
• توجه به عوامل درون سازمانی و آثار برون سازمانی
• تمرکز در سطح بنگاه و قابلیت ارائه تحلیل کلان در سطوح بالاتر (در سطح بهینه کاوی و سیاست گذاری)
• رویکرد تخصصی و متمرکز بر موضوع بهره وری بر خلاف مدلهای تعالی (EFQM و...)
• مبتنی بر اسناد حقوقی ایران و یافته های علمی جهانی
• رویکرد بلوغ (آموزش و ترسیم مسیر، سنجش وضعیت، طراحی نقشه راه)
این مدل دارای کاربردهایی به شرح زیر است:
• ابزاری برای خودارزیابی بلوغ نظام مدیریت بهره وری
• مدلی برای آموزش نظام مدیریت بهره وری
• راهنمایی برای توسعه مسیر بلوغ نظام مدیریت بهره وری
• پایگاهی برای مقایسه زمانی درون واحدی و بین واحدی
• شبکه ای برای برقراری تعاملات میان ذینفعان
تالیف: عباس زارع بنادکوکی؛ مدیرعامل سامان آوران توسعه، ایده پرداز و عضو تیم طراحی و توسعه iMAPS